استفاده از تحلیل تشخیصی برای بررسی اثرات اکولوژیک پساب کارگاه تکثیر و پرورش قزل‌آلای رنگین کمان بر ساختار جوامع بنتیک (مطالعه موردی: رودخانه گاماسیاب)

رودخانه گاماسیاب به عنوان یکی از پرآب­ترین رودخانه­های غرب کشور بوده و دریافت کننده پساب کارگاه های پرورش قزل­آلاست. ارزیابی پساب کارگاه بر رودخانه با ارزیابی زیستی کفزیان صورت پذیرفت. نمونه برداری از ماکروبنتوزهای این رودخانه توسط سوربر، طی چهار فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان سال 1392 با انتخاب یک کارگاه پرورش در بالادست رودخانه و چهار ایستگاه در ورودی، خروجی، 500 متری و 1000متری کارگاه در سه تکرار انجام شد. طی این مدت،5454 نمونه از جانداران کفزی بررسی و شناسایی شد که متعلق به 11راسته، 22 خانواده و 25 جنس بودند. بیشترین فراوانی را در اکثر ایستگاه ها راسته افمروپترا تشکیل داده که 4 خانواده و 6 جنس در این راسته شناسایی شدند. فراوانی ماکروبنتوزها و درصد EPT درکلیه فصول در ایستگاه خروجی کاهش یافت، غنای تاکسونی در ایستگاه خروجی در بهار و پاییز کاهش و درتابستان افزایش داشته که این تغییرات معنی دار نبود. تغییرات شاخص تنوع شانون- واینر نیز در غالب ایستگاه­­ها معنی دار نبوده است. شاخص هیلسنهوف کیفیت آب را در ایستگاه­های مختلف بسیار خوب، خوب و مناسب ارزیابی نمود که غالباً در ایستگاه خروجی کیفیت آب یک درجه کاهش داشت. در بررسی اثر ایستگاه­ها و فصل­های مختلف بر ماکروبنتوزها از طریق تحلیل تشخیصی، مشخص گردید که ایستگاه خروجی بیشترین تفاوت را با ایستگاه ورودی دارد و فصل تابستان نیز بیشترین تفاوت را از لحاظ جوامع ماکروبنتوزی با فصول دیگر دارد. همچنین بررسی همبستگی دو شاخص شانون – واینر و EPT/Chir با بزرگ بی مهرگان کفزی نشان داد که این دو شاخص در بررسی اثر ایستگاه­ها با یکدیگر همبستگی منفی و در بررسی اثر فصل­ها همبستگی مثبت دارند. با فاصله گرفتن حدود 1 کیلومتر از ایستگاه خروجی شرایط تا حدودی بهبود یافته ولی بطور کلی فون بنتوزهای رودخانه تغییر کرده و پس ازطی یک کیلومتر به حالت اول بر نمیگردد.